Vợ đẻ Chồng có được hưởng bảo hiểm không?

Khi vợ đẻ chồng có được hưởng bảo hiểm không? Điều kiện, thời gian nghỉ và mức hưởng là bao nhiêu? Bài viết dưới đây, OPES sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quyền lợi bảo hiểm của chồng khi vợ sinh con theo quy định hiện hành và cập nhật những thay đổi từ năm 2025.

1. [Giải đáp] Vợ đẻ chồng có được hưởng bảo hiểm không?

Tại Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định như sau: liên quan đến chế độ thai sản, nhiều người thắc mắc "vợ đẻ chồng có được hưởng bảo hiểm không?" — và câu trả lời là có. Người chồng có thể được hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

“Điều kiện hưởng chế độ thai sản

• Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: a) Lao động nữ mang thai; b) Lao động nữ sinh con; c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi; đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản; e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.

• Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

• Người lao động quy định tại điểm b khoản 1 Điều này đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

• Người lao động đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các Điều 34, 36, 38 và khoản 1 Điều 39 của Luật này.”

Như vậy, theo quy định của pháp luật thì khi vợ đẻ chồng có được hưởng bảo hiểm thai sản khi đang đóng bảo hiểm xã hội. Quyền lợi, thời gian nghỉ và mức hưởng chế độ thai sản dành cho chồng được quy định chi tiết trong Luật Bảo hiểm xã hội 2014.

Lao động nam được nghỉ hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con – quyền lợi không phải ai cũng biết

2. Điều kiện để chồng được hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con

Để được hưởng chế độ thai sản, lao động nam cần thỏa mãn các điều kiện cơ bản sau: 

• Có vợ sinh con

• Người lao động nam phải đang tham gia BHXH và đã đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi vợ sinh con. ​

>>> Xem thêm: Sổ bảo hiểm xã hội là gì? Thủ tục làm sổ bảo hiểm xã hội mới

3. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản của chồng khi vợ sinh con

Sau khi đã hiểu rõ "vợ đẻ chồng có được hưởng bảo hiểm không", bạn cũng nên biết rằng thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản của người chồng được quy định cụ thể theo từng trường hợp sinh con khác nhau. 

3.1. Số ngày nghỉ theo quy định

Theo quy định tại Điều 34 của Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13, thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản đối với lao động nam được xác định như sau:

• Nghỉ 5 ngày làm việc nếu vợ sinh thường.

• Nghỉ 7 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh mổ hoặc sinh con trước 32 tuần tuổi.

• Nếu vợ sinh đôi, chồng được nghỉ 10 ngày làm việc; từ sinh ba trở lên, mỗi con sinh thêm được cộng thêm 3 ngày làm việc.

• Trường hợp vợ sinh đôi trở lên và phải phẫu thuật, người chồng được nghỉ 14 ngày làm việc.

Khoảng thời gian nghỉ theo chế độ trên được tính trong vòng 30 ngày kể từ ngày vợ sinh con.

Từ ngày 1/7/2025, theo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, thời gian nghỉ chế độ thai sản cho nam giới sẽ được mở rộng — các ngày nghỉ phải nằm trong vòng 60 ngày kể từ ngày vợ sinh con, thay vì 30 ngày như quy định hiện hành. Quy định mới này tạo điều kiện linh hoạt hơn để người chồng có thể chăm sóc vợ và con trong giai đoạn đầu sau sinh.

Chồng được nghỉ từ 5 đến 14 ngày làm việc tùy trường hợp vợ sinh con – sinh thường, mổ hay sinh đôi đều có quy định rõ

3.2. Quy định về ngày nghỉ

Người lao động nam có thể nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trong vòng 30 ngày kể từ ngày vợ sinh con. Nếu nghỉ trước thời điểm vợ sinh, khoảng thời gian đó sẽ được tính là nghỉ phép hoặc nghỉ không lương, không thuộc diện hưởng bảo hiểm.

Trong trường hợp chia nhỏ ngày nghỉ thành nhiều đợt, lần nghỉ cuối cùng vẫn phải nằm trong khoảng 30 ngày sau sinh. Tổng số ngày nghỉ hưởng chế độ cũng không được vượt quá mức quy định theo luật.

Nếu thời gian nghỉ trùng với kỳ nghỉ phép năm, nghỉ riêng hoặc nghỉ không lương, người lao động sẽ không được hưởng chế độ thai sản trong những ngày đó.

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, người cha có thể được nghỉ dài hơn, cụ thể như sau:

• Nếu chỉ người mẹ tham gia BHXH hoặc cả hai cùng tham gia nhưng người mẹ qua đời sau sinh, người cha có thể nghỉ hưởng chế độ thay phần còn lại của mẹ.

• Nếu người mẹ không đủ điều kiện nhận chế độ thai sản và qua đời sau sinh, người cha được phép nghỉ đến khi con tròn 6 tháng tuổi.

• Nếu chỉ có người cha tham gia BHXH, còn người mẹ sau sinh qua đời hoặc không đủ sức khỏe chăm con theo xác nhận y tế, thì người cha cũng có quyền nghỉ chăm con đến khi con đủ 6 tháng tuổi.

• Trường hợp người cha vẫn đi làm sau khi vợ mất, thì ngoài lương vẫn được nhận trợ cấp thai sản tương ứng với thời gian còn lại của người mẹ.

Lưu ý: Thời gian nghỉ trong các trường hợp đặc biệt nêu trên bao gồm cả ngày nghỉ lễ, Tết và cuối tuần.

4. Mức hưởng chế độ thai sản cho chồng

Chế độ thai sản cho nam khi vợ sinh con bao gồm hai phần: tiền trợ cấp trong thời gian nghỉ và khoản hỗ trợ một lần (áp dụng trong một số tình huống đặc biệt). Cụ thể:

4.1. Mức hưởng chế độ thai sản

Theo Khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nam giới đang tham gia BHXH khi vợ sinh con sẽ được hưởng trợ cấp thai sản như sau:

• Mức trợ cấp hàng tháng tương đương 100% mức lương bình quân đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước thời điểm nghỉ.

• Trường hợp người lao động chưa đủ 6 tháng đóng BHXH thì lấy trung bình của số tháng đã đóng để làm căn cứ tính mức hưởng.

Mức hưởng theo ngày sẽ được chia đều từ mức hưởng tháng, công thức như sau:

Mức trợ cấp = (Lương bình quân 6 tháng ÷ 24) × số ngày nghỉ

Ví dụ minh họa:
Anh A có mức lương đóng BHXH 6 tháng liền kề trước khi nghỉ là 5.000.000 đồng/tháng.
→ Mức bình quân: 5.000.000 đồng
→ Số ngày nghỉ theo chế độ: 5 ngày (vợ sinh thường, 1 con)
→ Mức trợ cấp: (5.000.000 ÷ 24) × 5 = 1.040.000đ

Mức hưởng thai sản cho chồng = 100% lương bình quân đóng BHXH 6 tháng trước khi nghỉ

4.2. Mức hưởng trợ cấp một lần

Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, trong trường hợp người vợ sinh con nhưng chỉ người chồng tham gia BHXH thì người chồng sẽ được nhận trợ cấp một lần khi sinh con. Mức trợ cấp được tính như sau:

Trợ cấp = 2 × mức lương cơ sở tại thời điểm sinh con (áp dụng cho mỗi con, sinh đôi hoặc sinh ba sẽ nhân lên tương ứng).

Hiện tại, theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở đang áp dụng là 2,34 triệu đồng/tháng, do đó mức trợ cấp một lần là 4,68 triệu đồng/con.

Thay đổi từ 1/7/2025:

Theo quy định mới trong Luật BHXH sửa đổi (2024), từ ngày 1/7/2025, nếu người chồng tham gia BHXH tự nguyện mà vợ sinh con (dù vợ không tham gia BHXH), vẫn sẽ được hưởng trợ cấp 2 triệu đồng/con. Đây là điểm mới nhằm khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện.

Điều kiện để người chồng nhận trợ cấp một lần khi vợ sinh:

• Chỉ người chồng tham gia BHXH và đã đóng đủ tối thiểu 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi vợ sinh con.

• Hoặc cả hai cùng tham gia BHXH nhưng người vợ không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản, trong khi người chồng đáp ứng đủ điều kiện đóng BHXH nêu trên.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn đăng ký và sử dụng dịch vụ công bảo hiểm xã hội

5. Thủ tục hưởng chế độ thai sản của chồng khi vợ sinh con

Để được nhận hỗ trợ từ chế độ thai sản khi vợ sinh con, người lao động nam cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và thực hiện đúng quy trình theo hướng dẫn của cơ quan BHXH.

5.1. Hồ sơ cần nộp

Trong vòng 45 ngày kể từ ngày quay lại làm việc, người lao động cần nộp hồ sơ cho đơn vị sử dụng lao động. Bộ hồ sơ bao gồm:

• Giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh của con có tên người cha.

• Trường hợp con không may qua đời sau sinh: bổ sung giấy chứng tử, trích lục khai tử, hoặc giấy ra viện, hồ sơ bệnh án của mẹ (nếu chưa có giấy chứng sinh).

• Nếu vợ sinh con phải mổ hoặc con sinh non dưới 32 tuần: cần có giấy xác nhận của cơ sở y tế.

5.2. Quy trình nộp hồ sơ

Trong thời gian 10 ngày kể từ khi nhận đủ giấy tờ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập danh sách hưởng chế độ (theo mẫu C70a-HD) và gửi kèm toàn bộ hồ sơ đến cơ quan BHXH để giải quyết.

Đừng để mất quyền lợi vì thiếu thông tin – tìm hiểu ngay về chế độ thai sản cho nam giới

6. Lưu ý quan trọng

Khi thực hiện các thủ tục hưởng chế độ bảo hiểm thai sản, người lao động nam cần lưu ý một số điểm sau:

• Thời gian nghỉ thai sản của nam giới phải nằm trong 30 ngày đầu sau khi vợ sinh (quy định hiện hành). Tuy nhiên, từ 01/7/2025, thời gian này được mở rộng lên 60 ngày theo Luật BHXH sửa đổi.

• Hồ sơ cần hợp lệ, đầy đủ và nộp đúng hạn để được giải quyết nhanh chóng.

• Trong các trường hợp đặc biệt như sinh đôi hoặc sinh con phải phẫu thuật, cần có thêm xác nhận của bệnh viện để làm căn cứ xét hưởng chế độ.

• Từ 1/7/2025, nếu người chồng tham gia BHXH tự nguyện, người vợ cũng sẽ được nhận trợ cấp thai sản 2 triệu đồng/con, kể cả khi vợ không tham gia BHXH. Đây là một điểm mới mang tính hỗ trợ thiết thực cho gia đình trẻ.

Các bài viết liên quan: 

• Con ốm bố mẹ có được hưởng bảo hiểm không?

• BHXH 1 lần là gì? Cách tính và rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Đối với các gia đình sắp đón con chào đời, việc hiểu rõ vợ đẻ chồng có được hưởng bảo hiểm không là rất cần thiết. OPES hy vọng bài viết đã giúp bạn nắm rõ quyền lợi bảo hiểm dành cho người chồng khi vợ sinh con, cũng như các thay đổi mới từ năm 2025. Đừng quên theo dõi OPES để cập nhật thêm nhiều thông tin bảo hiểm hữu ích khác nhé.